Zabezpieczanie betonu na zewnątrz
Jak zabezpieczyć powierzchnie betonowe zewnętrzne
Beton, choć ceniony za swoją wytrzymałość i wszechstronność, jest materiałem porowatym, podatnym na działanie czynników zewnętrznych, takich jak deszcz, mróz czy sól drogowa, co szczególnie w okresie jesienno-zimowym prowadzi do pęknięć, erozji i pogorszenia estetyki powierzchni. W domach jednorodzinnych elementy betonowe, takie jak tarasy, schody czy posadzki przed wejściami, pełnią zarówno funkcje praktyczne, jak i dekoracyjne, podczas gdy w obiektach firmowych, takich jak wejścia do budynków, muszą sprostać intensywnemu użytkowaniu i trudnym warunkom środowiskowym. Odpowiednie zabezpieczenie tych powierzchni nie tylko przedłuża ich żywotność, ale także poprawia wygląd i funkcjonalność, minimalizując koszty napraw. Artykuł ten dostarcza szczegółowego poradnika obejmującego rodzaje betonu, technologie zabezpieczeń, metody renowacji oraz praktyczne wskazówki dotyczące eksploatacji, z uwzględnieniem specyficznych wyzwań, takich jak dylatacje czy ochrona antykorozyjna. Kompleksowe podejście do ochrony betonu zewnętrznego pozwala nie tylko zachować jego trwałość, ale także podnosi wartość estetyczną i użytkową przestrzeni, co jest kluczowe w kontekście zarówno domów, jak i obiektów komercyjnych.
Rodzaje betonu zewnętrznego i ich charakterystyka
Beton stosowany na zewnątrz obejmuje różnorodne typy, dostosowane do specyficznych wymagań użytkowych i warunków środowiskowych, z których najpopularniejszy jest beton wylewany, wykorzystywany do tworzenia posadzek, tarasów i schodów, charakteryzujący się wysoką wytrzymałością na ściskanie w klasach od C25/30 do C30/37, co zapewnia odporność na obciążenia mechaniczne i zmienne warunki atmosferyczne. Beton jastrychowy, stosowany jako warstwa wyrównująca pod posadzki, cechuje się gładkością i mniejszą porowatością, co ułatwia aplikację zabezpieczeń, natomiast beton polimerowy, dzięki dodatkom żywic, sprawdza się w miejscach narażonych na intensywne obciążenia, takich jak wejścia do budynków firmowych. Klasy ekspozycji określają odporność betonu na czynniki zewnętrzne, gdzie na przykład XC4 odpowiada cyklicznie wilgotnym i suchym warunkom, a XF uwzględnia działanie mrozu w połączeniu z solą, co jest istotne dla posadzek zewnętrznych w miastach. W domach jednorodzinnych beton znajduje zastosowanie w tarasach i schodach, wymagając odpowiedniego zabezpieczenia przed wilgocią, natomiast w firmach, gdzie posadzki muszą wytrzymać ruch pieszy i obciążenia mechaniczne, stosuje się betony o wyższej wytrzymałości. Różnice w porowatości między tymi typami wpływają na podatność na wnikanie wody i konieczność stosowania odpowiednich metod ochrony, takich jak impregnaty czy powłoki, a dodatki w postaci włókien wzmacniających w betonie fibrowym zwiększają odporność na pękanie, co jest szczególnie istotne w konstrukcjach narażonych na naprężenia termiczne.
Dlaczego warto zabezpieczyć beton na zewnątrz – zagrożenia i czynniki degradacji
Zabezpieczenie betonu zewnętrznego jest niezbędne, ponieważ jego porowata struktura umożliwia wnikanie wody, która w połączeniu z deszczem i wilgocią prowadzi do erozji powierzchni, a w zimie, zamarzając, zwiększa swoją objętość o około dziewięć procent, powodując mikropęknięcia i głębsze uszkodzenia. Sól drogowa, stosowana w okresie zimowym, przyspiesza korozję zbrojenia stalowego w betonie, osłabiając jego strukturę i powodując wykruszanie, co jest szczególnie problematyczne w posadzkach przed wejściami do budynków, gdzie ruch pieszy dodatkowo potęguje zużycie. Brak ochrony prowadzi do pylenia powierzchni, które nie tylko pogarsza estetykę, ale także zwiększa koszty renowacji, podczas gdy odpowiednio zabezpieczony beton zachowuje jednolity kolor i gładkość, podnosząc wartość wizualną tarasów czy schodów. Narażenie na uszkodzenia mechaniczne, takie jak ścieranie przez piasek czy obciążenia dynamiczne, oraz chemiczne, wynikające z działania kwasów deszczowych, dodatkowo podkreśla potrzebę stosowania powłok i impregnatów, które ograniczają wnikanie substancji szkodliwych. Zabezpieczenie betonu przekłada się także na oszczędności energetyczne, ponieważ dobrze chroniona posadzka tarasowa minimalizuje straty ciepła, co jest istotne w domach jednorodzinnych, gdzie efektywność termiczna wpływa na rachunki za ogrzewanie, a w obiektach firmowych zwiększa komfort użytkowania przestrzeni zewnętrznych.
Metody zabezpieczania betonu – impregnaty, powłoki i technologie
Ochrona betonu zewnętrznego opiera się na różnorodnych metodach, dostosowanych do typu powierzchni i jej przeznaczenia, z których najpopularniejsze to malowanie farbami akrylowymi lub epoksydowymi, które tworzą trwałą warstwę odporną na wilgoć i promieniowanie UV, zapewniając jednocześnie estetyczny połysk, szczególnie w przypadku tarasów i posadzek przed wejściami. Impregnacja hydrofobowa, penetrująca głęboko w strukturę betonu, zamyka pory bez zmiany jego naturalnego wyglądu, co sprawdza się w miejscach, gdzie priorytetem jest zachowanie surowego charakteru materiału, na przykład w schodach zewnętrznych. Powłoki hydroizolacyjne na bazie żywic poliuretanowych lub epoksydowych tworzą nieprzepuszczalną barierę, idealną dla posadzek w firmach narażonych na intensywne użytkowanie i chemikalia, takich jak oleje czy sole. Technologie stosowane w zabezpieczeniach spełniają normy dotyczące ochrony powierzchni, zapewniając penetrację impregnatów na głębokość od pięciu do dziesięciu milimetrów, co skutecznie blokuje wnikanie wody, a jednocześnie pozwala betonowi oddychać, zapobiegając gromadzeniu wilgoci. Uszczelniacze silikonowe stosuje się do wypełniania szczelin i mikropęknięć, szczególnie w miejscach narażonych na naprężenia, takich jak dylatacje w posadzkach, a impregnaty silikonowe lub oleofobowe dodatkowo chronią przed plamami z olejów, co jest istotne w przestrzeniach komercyjnych. Różnice między zabezpieczeniami dla betonu wylewanego, charakteryzującego się większą porowatością, a prefabrykowanego, który jest bardziej zwarty, wymagają indywidualnego doboru metod, aby zapewnić optymalną ochronę i trwałość.
Beton, mimo swojej wytrzymałości i uniwersalności, pozostaje materiałem podatnym na działanie czynników zewnętrznych – wilgoci, mrozu, promieniowania UV czy środków chemicznych. Odpowiednia ochrona powierzchni betonowych to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim trwałości i bezpieczeństwa konstrukcji. Dobór metody zabezpieczenia zależy od rodzaju betonu, jego zastosowania oraz warunków eksploatacyjnych – inne rozwiązania sprawdzają się w przestrzeniach prywatnych, a inne w obiektach przemysłowych. Impregnacja betonu – ochrona zachowująca naturalny wygląd betonu Impregnacja hydrofobowa to jedna z najpopularniejszych metod zabezpieczania betonu w obiektach prywatnych. Środki penetrujące wnikają głęboko w strukturę materiału, zamykając pory i ograniczając chłonność powierzchni, bez zmiany jej wyglądu. Dzięki temu beton zachowuje surowy, naturalny charakter, a jednocześnie staje się odporny na działanie wody, mrozu czy soli odladzających. Takie rozwiązanie doskonale sprawdza się na tarasach, schodach zewnętrznych czy podjazdach, gdzie ważne jest połączenie funkcjonalności z estetyką. Powłoki ochronne na beton – skuteczna bariera przed wilgocią i chemią - W miejscach o większym obciążeniu, takich jak garaże, warsztaty czy hale produkcyjne, stosuje się powłoki ochronne na bazie żywic epoksydowych lub poliuretanowych. Tworzą one szczelną, nieprzepuszczalną barierę, odporną na działanie wilgoci, środków chemicznych, olejów czy soli. Dodatkowo zwiększają odporność mechaniczną powierzchni, co jest kluczowe w obiektach przemysłowych – magazynach, fabrykach czy firmach logistycznych, gdzie posadzki są intensywnie eksploatowane przez ciężki sprzęt i wózki widłowe. Powłoki epoksydowe zapewniają gładką, łatwą w czyszczeniu powierzchnię, natomiast systemy poliuretanowe są bardziej elastyczne i odporne na wahania temperatur. W przestrzeniach komercyjnych często stosuje się także impregnaty oleofobowe, które chronią beton przed powstawaniem trudnych do usunięcia plam z olejów i smarów.
Uszczelnianie i naprawa mikropęknięć - Ważnym elementem ochrony betonu jest również uszczelnianie szczelin i dylatacji. Do tego celu wykorzystuje się elastyczne uszczelniacze silikonowe lub poliuretanowe, które skutecznie kompensują naprężenia i zapobiegają przenikaniu wody w głąb konstrukcji. Ich zastosowanie jest szczególnie istotne w posadzkach przemysłowych oraz w miejscach narażonych na duże obciążenia i zmiany temperatury. Dobór metody do rodzaju betonu - Ochrona betonu powinna być zawsze dostosowana do jego struktury i sposobu wykonania. Beton wylewany, o większej porowatości, wymaga głębiej penetrujących impregnatów, natomiast beton prefabrykowany – bardziej zwarty i gładki – lepiej reaguje na powłoki ochronne. Nowoczesne technologie pozwalają uzyskać penetrację impregnatu nawet do 10 mm w głąb powierzchni, co skutecznie blokuje wnikanie wilgoci, przy jednoczesnym zachowaniu „oddychalności” betonu.
Odpowiednio dobrane metody zabezpieczania betonu pozwalają znacząco wydłużyć jego trwałość i zachować estetykę powierzchni przez wiele lat. W domach prywatnych dominują impregnaty i lekkie powłoki ochronne, które nie zmieniają wyglądu betonu, natomiast w przestrzeniach przemysłowych kluczową rolę odgrywają systemy epoksydowe i poliuretanowe, odporne na intensywną eksploatację. Regularna konserwacja i kontrola stanu nawierzchni to inwestycja w bezpieczeństwo, funkcjonalność i długowieczność każdej betonowej konstrukcji.
Porównanie metod zabezpieczania betonu zewnętrznego
Metoda zabezpieczenia |
Typ materiału |
Głębokość penetracji |
Odporność na czynniki |
Zastosowanie |
Zalety |
Wady |
Przybliżony koszt (PLN/m²) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Impregnacja hydrofobowa |
Preparaty silikonowe lub silanowe |
5-10 mm |
Woda, deszcz, UV |
Tarasy, schody, posadzki w domach |
Zachowuje naturalny wygląd betonu, łatwa aplikacja |
Ograniczona ochrona mechaniczna |
20-50 |
Powłoka epoksydowa |
Żywice epoksydowe |
2-5 mm |
Woda, sole, chemikalia |
Wejścia do firm, posadzki przemysłowe |
Wysoka odporność chemiczna, połysk |
Wymaga precyzyjnego nakładania |
50-100 |
Powłoka poliuretanowa |
Żywice poliuretanowe |
3-7 mm |
Woda, mróz, UV |
Tarasy, posadzki zewnętrzne |
Elastyczność, odporność na ścieranie |
Wyższy koszt, dłuższy czas schnięcia |
60-120 |
Farba akrylowa |
Polimery akrylowe |
1-3 mm |
Woda, UV, lekkie zabrudzenia |
Schody, dekoracyjne posadzki |
Estetyczny wygląd, różnorodność kolorów |
Mniejsza trwałość w agresywnych warunkach |
30-70 |
Inhibitory korozji |
Dodatki chemiczne |
Wnika w strukturę zbrojenia |
Korozja zbrojenia, chlorki |
Posadzki zbrojone w firmach |
Skuteczna ochrona zbrojenia |
Wymaga aplikacji z innymi metodami |
40-80 |
Tabela ta porównuje najpopularniejsze metody zabezpieczania betonu zewnętrznego, uwzględniając ich parametry techniczne, zastosowania oraz zalety i wady. Jest skierowana do osób planujących wybór odpowiedniego rozwiązania, np. właścicieli domów jednorodzinnych lub zarządców obiektów firmowych, z uwzględnieniem kosztów orientacyjnych w polskich realiach.
Zabezpieczenia antykorozyjne betonu – technologie i materiały
Ochrona antykorozyjna betonu koncentruje się na zabezpieczeniu zbrojenia stalowego przed działaniem wilgoci i chlorków, które przyspieszają procesy niszczenia, szczególnie w posadzkach zewnętrznych narażonych na sól drogową i cykliczne zamrażanie. Hydrofobizacja za pomocą bezbarwnych impregnatów głęboko wnika w strukturę betonu, tworząc barierę przeciwwodną, która zapobiega przenikaniu wilgoci do wnętrza, gdzie mogłaby reagować ze stalą. Powłoki na bazie rozpuszczalników lub emulsji wodnych, o grubości do pięciu milimetrów, zapewniają dodatkową ochronę, szczególnie w agresywnych środowiskach, takich jak wejścia do budynków firmowych w miastach, gdzie beton jest narażony na kontakt z chemikaliami i zanieczyszczeniami. Zaawansowane technologie, wykorzystujące hybrydowe systemy żywic, oferują zwiększoną odporność na czynniki chemiczne i mechaniczne, co sprawdza się w konstrukcjach o wysokich wymaganiach, takich jak posadzki przemysłowe. Przed aplikacją zabezpieczeń konieczne jest piaskowanie powierzchni, aby usunąć luźne cząstki i odsłonić zdrowy beton, oraz reprofilacja ubytków zaprawami naprawczymi, co zapewnia równomierne przyleganie powłok. Inhibitory korozji, aplikowane jako dodatki do zapraw lub powłok, dodatkowo spowalniają procesy chemiczne, przedłużając żywotność konstrukcji. Dobór metod zależy od warunków atmosferycznych, gdzie w regionach o wysokiej wilgotności czy częstym stosowaniu soli preferuje się grubsze powłoki o klasach odporności C4 lub C5, zapewniające ochronę nawet w ekstremalnych warunkach.
Renowacja betonu zewnętrznego – polerowanie, szlifowanie i uzupełnianie ubytków
Renowacja betonu zewnętrznego obejmuje kilka etapów, zaczynając od szlifowania zgrubnego, które usuwa nierówności, zabrudzenia i uszkodzone warstwy powierzchniowe, najczęściej za pomocą szlifierek kątowych lub maszyn planetarnych, szczególnie w przypadku dużych posadzek przed budynkami firmowymi. Polerowanie, przeprowadzane na mokro lub sucho, nadaje powierzchni gładkość i połysk, poprawiając estetykę tarasów i schodów, a jednocześnie przygotowuje beton do aplikacji impregnatów, które lepiej wnikają w wygładzoną strukturę. Uzupełnianie ubytków polega na wypełnianiu pęknięć i odprysków zaprawami naprawczymi na bazie cementu lub żywic epoksydowych, które zapewniają trwałość i kompatybilność z istniejącym materiałem, co jest istotne w intensywnie użytkowanych przestrzeniach, takich jak wejścia do domów. Proces wymaga precyzji, aby uniknąć zbyt agresywnego szlifowania, które może prowadzić do nadmiernego pylenia i osłabienia struktury, szczególnie w przypadku betonu wylewanego na miejscu. Po renowacji aplikacja impregnatów hydrofobowych zabezpiecza powierzchnię przed dalszym wnikaniem wody, a w posadzkach przemysłowych dodatkowo stosuje się powłoki antypoślizgowe, zwiększające bezpieczeństwo. Ręczne metody renowacji sprawdzają się w mniejszych przestrzeniach, takich jak schody, natomiast maszynowe są bardziej efektywne na dużych powierzchniach, takich jak tarasy, gdzie jednolitość wykończenia jest kluczowa dla estetyki i funkcjonalności.
Wpływ czynników zewnętrznych na beton i metody przeciwdziałania
Czynnik degradujący |
Skutki dla betonu |
Obszar zastosowania |
Zalecana metoda zabezpieczenia |
Częstotliwość konserwacji |
Dodatkowe uwagi |
---|---|---|---|---|---|
Woda i deszcz |
Wnikanie w pory, erozja, mikropęknięcia |
Tarasy, posadzki zewnętrzne |
Impregnacja hydrofobowa, powłoki poliuretanowe |
Raz na 1-2 lata |
Regularne czyszczenie zapobiega gromadzeniu wilgoci |
Mróz i cykle zamrażania-rozmrażania |
Pęknięcia, wykruszanie |
Schody, posadzki przed wejściami |
Powłoki epoksydowe, impregnaty silikonowe |
Raz na rok (przed zimą) |
Unikać odśnieżania solą |
Sól drogowa |
Korozja zbrojenia, erozja powierzchni |
Wejścia do firm, posadzki miejskie |
Inhibitory korozji, powłoki antykorozyjne |
Co 1-2 lata |
Piaskowanie przed aplikacją zwiększa skuteczność |
Promieniowanie UV |
Blaknięcie, osłabienie powierzchni |
Tarasy dekoracyjne |
Farby akrylowe, powłoki UV-odporne |
Raz na 2-3 lata |
Wybór powłok z połyskiem poprawia estetykę |
Obciążenia mechaniczne |
Ścieranie, odpryski |
Posadzki przemysłowe, wejścia |
Powłoki poliuretanowe, beton polimerowy |
Co rok w firmach |
Regularne polerowanie minimalizuje zużycie |
Tabela ta skupia się na analizie czynników degradujących beton zewnętrzny i dopasowaniu metod zabezpieczenia do specyficznych zagrożeń w różnych obszarach zastosowania, takich jak domy jednorodzinne czy obiekty komercyjne. Zawiera wskazówki dotyczące częstotliwości konserwacji, co pomaga w planowaniu długoterminowej eksploatacji.
Dylatacje betonu – zabezpieczenie i eksploatacja
Dylatacje w betonie zewnętrznym pełnią funkcję zapobiegania pęknięciom wynikającym z naturalnego skurczu materiału oraz naprężeń termicznych spowodowanych zmianami temperatury, szczególnie w posadzkach tarasowych i przed wejściami do budynków, gdzie różnice temperatur między dniem a nocą mogą powodować znaczne odkształcenia. Szczeliny dylatacyjne, o szerokości dostosowanej do rozmiaru powierzchni, zazwyczaj co cztery do sześciu metrów, wypełnia się elastycznymi masami uszczelniającymi na bazie poliuretanu lub silikonu, które zapewniają szczelność i elastyczność, zapobiegając wnikaniu wody i zanieczyszczeń. Zabezpieczenie krawędzi dylatacji przed wykruszaniem wymaga użycia specjalnych sznurów dylatacyjnych, które stabilizują masę i ograniczają jej zużycie, a w miejscach narażonych na wilgoć stosuje się materiały pęczniejsze, które dodatkowo blokują przepływ wody. Eksploatacja dylatacji polega na regularnych kontrolach, szczególnie po zimie, aby upewnić się, że uszczelnienie nie uległo uszkodzeniu pod wpływem mrozu lub ruchu pieszych, co jest istotne w posadzkach przed firmami. Naprawa uszkodzonych dylatacji obejmuje usunięcie starego materiału, oczyszczenie szczeliny i ponowne wypełnienie, co zapobiega dalszemu niszczeniu betonu i przedłuża trwałość konstrukcji, szczególnie w tarasach i schodach, gdzie estetyka i bezpieczeństwo są równie ważne.
Praktyczne porady i eksploatacja zabezpieczonego betonu
Eksploatacja zabezpieczonego betonu zewnętrznego wymaga regularnej pielęgnacji, zaczynając od wyboru odpowiednich impregnatów, takich jak hydrofobowe dla tarasów, które blokują wnikanie wody, lub powłok odpornych na sól drogową dla schodów i posadzek przed wejściami, gdzie kontakt z chemikaliami jest częsty. Czyszczenie powinno być przeprowadzane delikatnymi środkami, unikając agresywnych detergentów, które mogą uszkodzić powłoki ochronne, a w okresie zimowym odśnieżanie należy wykonywać bez użycia soli, która przyspiesza korozję zbrojenia i erozję powierzchni. Regularne usuwanie zabrudzeń, takich jak liście czy piasek, zapobiega gromadzeniu wilgoci i utrzymuje estetyczny wygląd, szczególnie w przypadku polerowanego betonu, który zyskuje połysk po odpowiednim zabezpieczeniu. W domach jednorodzinnych warto zaplanować coroczne przeglądy, aby ocenić stan powłok i dylatacji, natomiast w firmach, gdzie obciążenia są większe, częstsze kontrole minimalizują ryzyko uszkodzeń mechanicznych. Koszty renowacji zależą od skali powierzchni i wybranych materiałów, ale regularna konserwacja jest znacznie tańsza niż kompleksowe naprawy, co podkreśla znaczenie profilaktyki w utrzymaniu betonu w dobrym stanie, szczególnie w miejscach o wysokim natężeniu ruchu, takich jak wejścia do budynków.
Zobacz również:
- Naprawa posadzek przemysłowych Tychy
- Frezowanie betonu
- Jak usunąć płytki PVC z podłogi?
- Wycena i naprawa posadzek betonowych przemysłowych
- Naprawa posadzek przemysłowych betonowych Katowice i Kraków
- Kompleksowa naprawa posadzkek betonowych
- Profesjonalna renowacja posadzek betonowych śląsk
- Maszynowe szlifowanie i polerowanie posadzek betonowych
- Maszynowe doczyszczanie posadzek betonowych
- Szlifowanie Betonu Katowice
- Szlifowanie i renowacja betonu
- Szlifowanie i naprawa posadzek betonowych
- Maszynowe szlifowanie betonu
- Beton - szlifowanie Katowice
- Renowacja Lastryko
- Naprawa podłóg z lastryko
- Profesjonalne szlifowanie betonu
- Szlifowanie i polerowanie posadzki lastryko Rybnik
- Renowacja podłóg betonowych w Halach Przemysłowych
- Renowacja schodów w Szpitalu Psychiatrycznym w Branicach
- Podłogi hal przemysłowych - renowacja i remonty
- Profesjonalna impregnacja betonu
- Jak profesjonalnie przygotować podłoże betonowe pod budowę podłóg wewnętrznych mieszkań i domów
- Frezowanie maszynowe posadzek i podłóg betonowych
- Polerowanie betonu w domach jednorodzinnych
- Jak profesjonalnie ocenić stan zużycia wylewek betonowych
- Renowacja podłóg i posadzek kamiennych w kościołach
- Dlaczego warto wyszlifować schody kamienne w domu
- Gruntowanie betonu
- Znaczenie dylatacji w posadzkach przemysłowych
- Naprawa schodów kamiennych i betonowych
- Posadzki betonowe przemysłowe i posadzki w budownictwie mieszkaniowym
- Rewitalizacja podłóg betonowych w szkołach i przedszkolach
- Wyrównywanie posadzek przemysłowych
- Naprawa pęknięć, spękań i ubytków w wylewkach i posadzkach betonowych
- Renowacja posadzki betonowej w markecie budowlanym Warszawa
- Polerowanie betonu siatkami diamentowymi
- Krystalizacja posadzek betonowych i z lastryko (lastrico)
- Frezowanie betonu na posadzkach
- Przygotowanie podłoża pod posadzki żywiczne
- Renowacja posadzek betonowych i kamiennych Na dworcach kolejowych i autobusowych
- Naprawa dylatacji w posadzkach betonowych
- Zabezpieczanie betonu na zewnątrz
Kompleksowe zabezpieczenie betonu zewnętrznego, obejmujące impregnację, powłoki antykorozyjne, renowację i właściwą eksploatację dylatacji, stanowi inwestycję w trwałość i estetykę konstrukcji, takich jak tarasy, schody czy posadzki przed wejściami. Odpowiednie podejście minimalizuje wpływ czynników zewnętrznych, takich jak deszcz, mróz i sól drogowa, przedłużając żywotność materiału i poprawiając jego wygląd. Perspektywy wskazują na rosnące znaczenie ekologicznych technologii zabezpieczających, które łączą skuteczność z dbałością o środowisko. Przed aplikacją jakichkolwiek metod warto skonsultować się z profesjonalistami, aby dobrać rozwiązania odpowiednie do specyfiki betonu i warunków użytkowania, co zapewni długotrwały efekt i zwiększy wartość przestrzeni zewnętrznych.